彭秀妹Yayut Tahus

苗栗縣/退休校長/澤敖利泰雅語

 strahuw kwara na alang myan ku lkaki mu Pitay Tapas. balay ga nki mbetux ku inlungan nya, sikila ana knuwan ’si psya krryax. ana pyux pstutu nya kinbetux na yaw ga, skahun nya glabang inlungan nya ru sintman nya Yaba Kayan ru wayan lhbaw ku inlungan nya.

  lk’aki Pitay ga payat mntsway nya, knerin kwara, ye’asa ku hiya syun sali nku yaba nya maha nway yama ku muwah pkplu i sali ta. min’aring ga smwan ku lkotas myan, ungat kwara ku yutas yaki naha lga, rasun ni lkotas mu ku lkaki Pitay mbinah sali ni yutas. ungat is ni yaki muwah sali ni yutas la. ryax asa ga pgleng na alang ku lkotas, pyux yaw nku alang ka siki hiya musa mtyaw. yaw na sali lga maki sku hngali ni lk’aki Pitay la. aring kung la’i cikuy ba’un mu pyux pinmuhi ni yaki lmlamu na bebuway, siga puwan, phngaran, iluh, kapu, memaw myan ini thyaziy mani ru halan nya ’masu kwara gegluw.

  ’sinyani mhuway ru glabang ku inlungan ni lk’aki, tugan ku la’i nya tmalung, utux nanak ku la’i knerin.

te sazing la’i nya tmalung ku yaba mu. minsinsiy na lla’i sku tmrang khangan ta na Gipun. babw nya lga m’tayhyo uziy. memaw mbetux knxan ni lk’aya gi pyux ku yaw ni lk’aba uziy. taxan ni lk’aki Pitay ku ina nya, ’si nya psya’iy ru kyalun nya maha ana su mbetux ga phtu ku oyat su babaw nya.

  tugan ku ina ni lk’aki, sikila nanak lk’aya ku ini ksexi ni lk’aki Pitay. kruma nki kyalun ni lk’aya ku lk’aba maha: “ini raw isah ru yangu muwah mlahang bnkis, ksugan ru tl’ing mani blay nni’un.” kyala maha lk’aya nki kyalun ni lk’aba ku kwara mntsway nya tmalung, ima ba sa syukun ni lk’aba lk’aya maha: “ana ini kintehuk ku inlungan naha, kyalun maha cyakin ba su lga, musa ’si nya sa balay la.”

  ana wayan ini kusa nku kay ni lk’aba ga, kahun sku inlungan ni lk’aki Pitay, niya msluhing sku inlungan ni lk’aba ru tehuk sku lla’i nya ’si ga sami, niya ’si ubuy sku kay ni lk’aba, thuyay sami miru sku rahu p’wasan. m’kuysang ru m’kocyo.

misuw soni lga, son myan kasa pcba uziy lla’i myan. ana nanu yaw, ’si psya’iy, ana ini kintehuk ku knxan naha na ga, kyalun myan maha cyakin ba su, maha kani ru wayan balay tmwang sa rngu ru kinba’an naha, minblay myanux utux utux ryax.

    部落的人都很稱讚我的先祖母比代達巴斯。其實，她的內心應該是苦澀的。然而，無論何時，她總是微笑以對。雖然，她遇到許多事情，從她內心的寬容和信靠上帝，她心情變得輕省。

    先祖母比代有四個姊妹，沒有兄弟，所以，她的父親把她留在家，讓祖父入贅。一開始，祖父聽從長輩的話，等老人家往生，先祖父就把先祖母帶回自己原本的家。對此，先祖母沒有一句怨言，順從先祖父的決定。那日子，先祖父是部落頭目，常常要處理許多公眾事務。打理家便一肩落在先祖母比代的身上。    當我還是孩童時，就知道我們家有吃不完的水果:像番石榴、鳳梨、香蕉、柿子，甚至吃不完就分享給所有親朋好友，那都是先祖母所種植的。

    先祖母就是這樣心胸寬大、富有愛心。她生了三個兒子、一個女兒。其中，第二個兒子就是我的父親。父親在日本時代當過小學老師，後來又當上鄉民代表。先父一直忙於公眾的事，先母很辛苦打理自家裡裡外外的事。先祖母看在眼裡，總是微笑對她說:你現在雖然辛苦，往後總會得到好福氣。

    先祖母有三個媳婦，然而只有先母讓他覺得沒有距離，盡心服侍老人家。有時，先母向先父抱怨她的妯娌們都不幫忙照顧老人家，對老人家小氣，不時自己躲著吃好東西。先母希望先父能跟他的兄弟說一下，誰知先父總是回答先母:「雖然她們有不足的地方，如果你對她們說你很好，他們就會越來越向你所說的。」

    雖然，她們並沒有向父親所說的改正行為，然而，從先祖母比代的心胸傳給了我的先父，再傳給我們這些他的孩子，我們得以讀到很高的學歷，成為醫生、校長。

    如今，我們也這樣教導孩子。無論遇到任何事，要微笑以對，孩子們有不足的地方，我們也總是稱讚他們，如此一來，不但增加他們的智慧，也用心、認真過每一天。