素伊多夕 Sugiy Tosi
泰雅族語推組織/專職人員/泰雅族
sraral tayal hiya mga mha i nyux t’aring mt’usuw(kki’an) qu kneril ga ini nha pcyawgiy usuw na zyuwaw, ktan nha kya mspat ini ga mqeru byacing lga sptzyuwaw na usuw na zyuwaw la. nanu sa ga t’usuw(kki’an) te pcingan lga,ana mtzyuwaw usuw hazi na zyuwaw,ru ana mpanga usuw uziy la, musa qmayih mwah ngasal ga spyangun nha k’usuw panga qhuniq, baha hmswa aki cipok hazi nbwas nya ru aki mblaq maki ngasal mgaw.
nanu kmayal bbnkis mha:zik p’aki ngasal,m’uy su mtzyuwaw ga , aki helaw mwah laqi ru mblaq maki ngasal. yaba iyal qu laqi uziy lga ini si uwah misuw, kruma ga sktwan la. sraral mga piyux qu kneril wal rasun na sktwan ma, bali maki qu Snsiy ta sraral pi. nanu kmayal bnkis mha: kneril ka nyux p’aki ngasal ga, ppngan usuw ru mqumah, m’uy cikay mtzyuwaw ga,nway hlawax cikay hi nha, kana ini kyaba iyal nbwas lga ,yasa qu musa mblaq maki ngasal mgaw.
baqun nha kwara kki’an kneril ga ini hinas qutux kawas,ana balay suqi ga mpuw byacing maki ngasal, kruma helaw ga qeru byacing lga maki ngasal la, yasa qu skrwakun son nha helaw mwah. misan balay maki ngasal lga pnbwan nha ayang quryup, aki helaw kilux hi ma.
misuw qani hiya lga kya qu mt’usuw(kki’an) lga, blaq iyal qu nniqun nha, blequn nha balay mlahang qu hi nha uziy,ini ptzyuwaw nanu, maki ngasal lga san nha mwak Byo’ing la.
ke qani ga nyux balay pcbaq ita kneril mha:pinbaqiy ay!ana ta t’usuw(kki’an) ga laxiy si ttama qeri m’yabux smlokah hi, aki ta meblaq m’laqi.
以前泰雅族的女人懷孕,剛開始時不會讓她做勞累粗重的工作,一直到接近8月或9個月以後,就會盡量讓她做粗重的工作。這是表示女人懷孕到後期以後,就必須開始做較粗重的工作,或者可以背重物。去山上工作回來時,也會刻意揹著很重的木頭回家,這樣肚子才會小一點,生產時才會順利。
老人家常說:生產前夕勞累的工作,生產時才能快速的產下孩子。如果孩子太大了,沒有辦法順產出來,有時候就造成難產。以前的泰雅生活裡,就有許多的婦女被帶走(難產而死),而且早期也沒有什麼醫生。老人家告訴我們說:懷孕的女人背負著重物或者辛苦的工作,是為了自己的身體可以變瘦一點,肚子裡的孩子不要過大,這樣就可以順利的生產。
懷孕的婦女都知道孕期不會到一年,最多10個月就會生產。有時候快的話,9個月就會生出來,這樣算是早產了。剛生產就會讓產婦喝薑湯,可以讓身體回暖起來。
現代的人懷孕時,都吃精緻的食物,她們會仔細的照顧自己的身體,也不讓身體多動一下,所以最後只好到醫院剖腹生產。
這句話在教導我們說:要注意哦!就算我們懷孕了,也不要只顧休息而不運動,適當的運動才能順利生產。