張新仙 Watan Taya’
原住民族語言新竹學習中心/族語教師/泰雅族賽考列克語
qzinah mngbang qu s’ari na squliq. ini pqas qu qmihul na squliq hiya.
piyux linnglung nqu tmlux na squliq. smrzyut kmal qu ptkke na squliq hiya.
iyat pk’uyay qu qnzyat na squliq. mqoyat balay qu mtngi’ inlungan na squliq hiya.
pinqzyuwan ka skayal maku qaniy ga knayal sami na lk’aba’ muw Taya Amay. sraral qalang Boliq maki mtswe lalu nha ga Sangas ki Tana, mluw yaba yaya nha musa mtzyuwa qmazeh krryax qnzyat balay. maki qutux qnbaq nya kmukan qu qbsuyan Sangas, sblaq ru pongan nya balay ke, Amin qu lalu nya.
maki qutux ryax. m’guy balay mtzyuwaw qu sazing mtswe ru mtama mhngaw. trang nasa hnyal qu rangi na Sangas, mwah mcisal lhga ru kmal mha: “ rgyax Tkasan qsyap nya qasa ga, cingay balay trakis nya ma, memaw ini kwa’iy magal, say ta mita cikay ma?” kmal Sangas: “ aw ga, ana ga rgyax qsyat qasa ga, talagay kinwagiq ru cyux yogan zzik balay uruw qu ska nya. twahiq iyal la! pswa ta musa pi? ” smyuk kmal qu Amin: “ ini kzihung, cyux cyugal qwali mu p’aras ita musa.”
nanu psuyut qu Amin. hnyal balay mlaka qu cyugal qwali. cyugal hi nha si ptqutux cbing kakay na qwali, mkura rgyax Tkasan qasa mlaka. tehuk kya lga, cyux balay ps’unan trakis kwara ’bu rgyax qasa.
kyalun Amin qu lhga sazing mtswe, musa ku lama kun la, ktwa galun mamu ga, si lungiy kya nanak. mnglung qu Tana, “ nyux piyux balay, ungat lga, wahay ta magal loziy.” nanu yasa qutux yubing nanak nagal nya. ktan qu Sangas hiya ga mnglung mha: “ waw! talagay piyux. aki hmswa si ta rasiy kwara.” yasa si kop kop tkura, s’unan nya kwara yubing, ana yubing lukus ru pala tzyu uziy ga,s’unan nya trakis kwara.
n_gyut mnkum qu kayal. tqwah hmuluy kmayal qu Tana: “ helaw hazi Sangas. gbyan lga, n_gon ta na yaba ki yaya la.” smyuk qu Sangas: “ obeh la! naga cikay, ini mu suqiy tkura na!” kmal qu Tana mha: “ piyux iyal cyux su tkron la. memaw obeh sgaliq yubing lukus ru tzyu pala su.”
ini tabing qu Sangas,si say hmuluy na Tana ru mluw mwah.sazing hi nha si ptbuci cbing kakay qwali ru mlaka mwah ngasal. trang mlaka ska kayal lga, ’usuw iyal nagal nya trakis qu Sangas. obeh ini thuyay kmzyap kakay qwali ru si tqwah malax kwara pnanga nya trakis sbuling zik uruw. yasa wal mblaq mlaka qu qwali ru ini hutaw zik uruw qu Sangas. kins’ari’ ga, qzinah mngbang ru memaw si kmwa mkpyut qu insuna uziy la.
貪心的人，反得空；勉強的人，無喜樂。
安靜的人，想很多；說話的人，專心說。
勤勞的人，不挨餓；知足的人，有福了。
這傳說故事是我先父Taya Amay述說給我們。從前Boliq部落有一對兄弟名叫Sangas和Tana，每天跟著爸媽到農地勤奮的工作。而哥哥Sangas認識一位山下的平地朋友叫阿明，他很相信這個朋友所說的話，認為都很有道理。
有一天，兄弟倆人工作累了坐下來休息時，Sangas的好朋友來和他們一起聊天說：「聽說對面那座鷹山的另一邊有很多小米，拿都拿不完！我們去看看好不好？」Sangas說：「好呀！可是對面的鷹山那麼高，中間又有深谷，太遠了！我們怎麼去呢？」阿明說：「沒問題，我有三隻老鷹可以帶我們飛過去。」
於是，阿明一吹口哨，果真飛來了三隻老鷹，三人就各自抓住一隻老鷹的腳，飛往鷹山的對面。到了那裡，真的是整片山林滿滿的小米。
阿明跟兩兄弟說：「我要先回去了，你們需要多少就拿多少吧！」弟弟Tana心想：「反正有這麼多，有需要的時候再來拿就好了。」所以只是裝了一個袋子。不過Sangas卻想：「哇！這麼多，最好都帶回去。」於是就拼命的裝，把袋子撐的滿滿的，凡是身上衣服口袋所有可塞的，都塞滿了小米和食物，甚至披風也包滿了。
天色漸漸地暗了，Tana焦急的催促說：「Sangas，我們快回去吧！天晚了爸媽會擔心我們的。」Sangas說：「快好了!再等一下，我還沒裝完呢！」Tana說：「你裝得太多了，袋子和披風、衣服口袋裝得都快撐破了！」。
Sangas心不甘情不願的跟著Tana後面走，兩人各自抓著老鷹的腳飛回家去。可是就在半路上，哥哥Sangas因為身上的小米與食物裝的太多太重，快要抓不住老鷹的腳，就急忙得將米袋與身上的食物全拋下山谷，老鷹才及時的飛穩，Sangas也不致摔落山谷，貪心的後果，最後不但甚麼都沒得到，還差點連命都丟了。